KHÚC CA MÙA HÈ

Nguyễn
Thị Khánh Minh

 

Minh họa: Tranh Ann
Phong.

 

Hôm
nay hè đã lại bên song cửa nhà tôi, mang theo tiếng thở dài cùng lời thì thầm
nhè nhẹ; và trong rừng cây tươi ngập xác hoa bầy ong đang nhởn nhơ ca hát, lúc
này là lúc ngồi im lặng, đối diện với người, trong trầm tịnh, thảnh thơi tràn
trề, cất lời ca hiến dâng cuộc sống (Tagore, Lời Dâng, Đỗ Khánh Hoan dịch). Vâng,
chúng ta hãy theo các nhà thơ Mark Strand, Trần Dạ Từ, Nguyễn Nhật Ánh, Đỗ
Trung Quân, Lữ Kiều, Vũ Hoàng Thư, Phạm Thiên Thư, Ko Un, Nguyễn thị Hải, Trầm
Phục Khắc, cùng cất lên khúc ca mùa hè có vui cùng buồn để hiến dâng cuộc sống.
– NTKM

 

***

 

TRẦN
DẠ TỪ

 

Nụ Hôn Đầu

 

Lần
đầu ta ghé môi hôn

Những
con ve nhỏ hết hồn kêu vang

Vườn
xanh cỏ biếc trưa vàng

Nghìn
cây phượng vĩ huy hoàng trổ bông

Trên
môi ta vạn đóa hồng

Hôn
em trời đất một lòng chứa chan

Tiếng
cười đâu đó giòn tan

Nụ
hôn ngày đó miên man một đời

Hôm
nay chợt nhớ thương người

Tiếng
ve mùa cũ rụng rời vai anh

Trưa
vàng cỏ biếc vườn xanh

Môi
ai chín đỏ đầu cành phượng xưa.

 

*

 

KHUYẾT
DANH

 

Lớp học

 

Có
một chùm một chùm những tiếng chim non

Có
một chùm một chùm hoa nắng

Một
chùm em thẩn thơ ô cửa mùa hè

Lớp
học của những kẻ mê man

Người
thầy quay về sau bao năm bài giảng còn dang dở

Thầy
bảo mình đã già các em thì quá trẻ

Nào
đừng lay thức giấc mơ

Phượng
đỏ môi em đang đáp xuống ròng ròng

Mưa
thẫm ngoài kia không tiếng động

Sân
trường chỉ còn khoảng trống

Trên
tay em từng tia ban mai mảnh hơn sợi tóc khô dần

Từ
lâu rồi hoàng hôn chẳng quay về phía ấy

Phía
có tàn cây lưu niên không giữ nổi thân mình

Phía
có bức tường cách ngăn đến hồi sụp đổ

Vết
dấu người đi dâng cỏ biếc trùng trùng

Có
một chùm một chùm câu chuyện cũ

Im
lìm thư viện mốc meo

Im
lìm bảng đen giấy trắng

May
quá nơi này còn sót vài cơn mưa từ tốn

Đủ
lạnh để rùng mình.

 

*

 

MARK
STRAND
(1934-2014)

 

Nỗi sầu muộn bị chôn vùi của một nhà thơ

 

Một
mùa hè, khi chàng vẫn còn trẻ, chàng đứng bên cửa sổ và tự hỏi họ đã đi đâu, những
người đàn bà ngồi bên biển, ngắm nhìn, chờ đợi một điều gì đó không bao giờ đến,
gió nhẹ phả vào da họ, gửi những lọn tóc xoã ngang môi họ. Họ đã ngã xuống từ
mùa nào, họ đã lạc lối từ ý niệm nào của nét yêu kiều? Đã lâu rồi kể từ khi
chàng nhìn thấy họ trong vẻ lộng lẫy đơn độc, trĩu nặng trong nỗi biếng lười, dệt
nên câu chuyện buồn về niềm hy vọng bị bỏ rơi. Đấy là mùa hè chàng lang thang
trong màn đêm kỳ vĩ, trong biển tối, như thể lần đầu tiên, để tự toả ra ánh
sáng của chính mình, nhưng những gì chàng toả ra là bóng tối, những gì chàng
tìm thấy là đêm.

 

(Linh
Văn dịch)

 

“The
buried melancholy of a poet”, từ tập thơ “Almost Invisible” (2012) – Mark
Strand là một nhà thơ, nhà tiểu luận và là một dịch giả người Mỹ gốc Canada
(vanviet.info).

 

*

 

KO
UN

 

Dòng sông mùa Hạ

 

Và
đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn

Dòng
sông sinh thêm một bầu trời.

Cùng
tiếng sông như tiếng đàn vang lên

Là
vòm cây tần bì xào xạc.

Sông
sẽ chẳng bao giờ sâu hơn khi chảy một mình

 

Với
ánh sáng và những ngân vang đến từ những miền xa lắc,

Sông
là con đường diệu kỳ nhất trong mọi con đường.

Khi
sông cuộn chảy qua cố hương tôi uốn mình từng khúc

Dòng
nước đổ vào những lấp lánh cơn mơ

Và
đôi bờ từ từ trôi vào lễ hội của giấc ngủ

 

Những
chàng trai, những cô gái, vẻ đẹp của mùa hạ,

Ngắm
nhìn những hào quang rực rỡ tỏa quanh mình,

Bởi
chính ánh sáng từ đức hạnh trinh tiết của họ

Cất
cánh bay trên mặt nước sông

Nếu
cuộc sống tươi trẻ của thế gian này chảy như chính dòng sông

Thì
những ai qua sông chẳng hề mong trở lại

 

Vẻ
lộng lẫy của thế gian lúc hoàng hôn dành cho những chàng trai cô gái.

Đêm
đêm những ngôi sao mới được sinh ra để soi sáng họ.

Và
đây dưới bầu trời này, chúng ta hãy ngắm nhìn

Dòng
sông sinh thêm một bầu trời.

Này
những chàng trai này những cô gái

Và
tiếng đàn của các bạn ngân vang!

Làm
lòng sông trở nên sâu thẳm

 

Và
giờ đây dọc đôi bờ, những xóm làng trải rộng

Bởi
lễ hội của bầu trời mùa hạ và sự tràn đầy vô tận của đêm.

 

(Nguyễn
Quang Thiều dịch, trong tập Năm Nhà Thơ Hiện Đại Hàn Quốc, 2002).

 

*

 

NGUYỄN
NHẬT ÁNH

 

Mùa Hè

 

Mùa
hè nào gặp gỡ

Mùa
hè nào chia ly

Mùa
hè nào hội ngộ

Tôi
cầm trên tay hai mùa hè rực rỡ

Còn
mùa hè cuối cùng rơi đi đâủ

Ai
nhặt được mùa hè tôi đánh mất

Xin
trả lại cho tôi

Xin
trả lại cho tôi người yêu tôi

Dẫu
chỉ là xác con ve sầu chết khô

Ấy
chính là mùa hè của tôi

Ngủ
quên trong nách lá

Những
ngọt bùi tôi đã nếm trải

Những
đắng cay tôi đã nếm trải

Những
mùa hè bỏng rát sau lưng

Còn
mùa hè cuối cùng tôi gặp lại

Trốn
đi đâu ngoài tầm mắt tôi tìm?

 

*

 

ĐỖ
TRUNG QUÂN

 

Chút tình đầu

 

Những
chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng

Em
chở mùa hè của tôi đi đâu?

Chùm
phượng vĩ em cầm là tuổi tôi mười tám

Thuở
chẳng ai hay thầm lặng – mối tình đầu

 

Mối
tình đầu của tôi có gì?

Chỉ
một cơn mưa bay ngoài cửa lớp

Lá
áo người trắng cả giấc ngủ mê

Lá
bài thơ cứ còn hoài trong cặp

Giữa
giờ chơi mang đến lại... mang về.

 

Mối
tình đầu của tôi là anh chàng tội nghiệp

Mùa
hạ leo cổng trường khắc nỗi nhớ vào cây

Người
con gái mùa sau biết có còn gặp lại

Ngày
khai trường áo lụa gió thu bay...

Mối
tình đầu của tôi có gì?

Chỉ
một cây đàn nhỏ

Rất
vu vơ nhờ bài hát nói giùm

Ai
cũng cũng hiểu – chỉ một người không hiểu

Nên
có một gã khờ ngọng nghịu mãi... thành câm.

 

Những
chiếc giỏ xe trưa nay chở đầy hoa phượng

Em
hái mùa hè trên cây

Chở
kỷ niệm về nhà

Em
chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại

Nhớ
ngẩn người tà áo lụa nào xa.

 

(Nhạc
sĩ Vũ Hoàng phổ nhạc thành bài hát Phượng Hồng, 1984)

 

*

 

LỮ
KIỀU

 

Niềm Hạ

 

Mùa
đã về rồi người hay không?

Những
khóm hoa xưa rụng bên lòng

Nghẹn
ngào dĩ vãng về trong nắng

Tôi
cách người xa một con sông

 

Nửa
đêm thân tôi thành gió thổi

Đưa
thuyền vô cớ đậu bến người

Con
trăng từ độ mùa đã dậy

Bỗng
vàng hiu quạnh giữa đơn côi

 

Giấc
ngủ tôi mơ người ngồi khóc

Thân
tôi là nắng đậu mắt sầu

Lối
cũ rất êm người bước nhẹ

Bước
nhẹ như là chưa bước qua

 

Đưa
người bâng khuâng về lối cũ

Mùa
lên trên đỉnh bóng cây gầy

Người
khẽ nhìn tôi cầu nhắn nhủ

Gió
căng buồm hay tóc người bay?

 

Bây
giờ lòng tôi như nắng hạ

Chẳng
dám đưa tay nắm tay người

Từng
ấy thương yêu từng ấy khổ

Tôi
lỡ người rồi tôi lỡ tôi

 

Thôi
mùa đã đến giao buồn bã

Hồn
riêng giữ mãi một bóng người

Tôi
giữ luôn dòng sông xa cách

Mùa
đã về rồi người hay không

 

*

 

NGUYỄN
THỊ HẢI

 

Hè

 

Cây
hoa phượng bọc kín trong bóng tối

Con
cá say nắng đã bị nấu thành món canh cá

Khép
lại ngày

Bằng
que kem giải nhiệt

Bé
Amidan

Hát
vang trong vòm họng tôi

Bài
ca mùa hè

Lạnh
buốt  

 

*

 

TRẦM
PHỤC KHẮC

 

Hè Muộn

 

Ra
đi như cơn giông

Trên
bàn tay chớp giật

Ôm
trời đất vào trong

Cởi
hồn cho gió lộng

 

(Trích
từ tập thơ Bói Mộng)

 

*

 

VŨ
HOÀNG THƯ

 

Hoa Hạ

về
Phượng

 

từ
em quê ngoại mùa lên

đỏ
ươm tình ngát hạ rền lời em

hải
trình tôi lướt chiều êm

nghe
từ cuối bãi bình yên lượng triều

 

đẹp
đôi mắt phượng xuân thiều

cù
tôi phương hướng dặm kiều sánh môi

rực
hây hoa thắm em ngời

bóng
chùm râm mát dịu tôi cõi về

 

nụ
em hạ chớm tình khuê

cành
tôi bắt nắng cận kề lân lang

nghe
chim tìm trụ hót tràn

triều
dương kim phượng biếc tàng suối hoa

 

êm
vui giọng nói quanh nhà

lời
em mở hạ hương đàn thềm trăng

tình
tôi em ở thường hằng

trăm
năm về ngụ một đằm thắm em

 

*

 

PHẠM
THIÊN THƯ

 

Hạ Hoa

 

1.

đêm
nghe mưa nhỏ

động
mái lều thơ

dưng
nhớ người xưa

áo
vàng thuở nọ

 

người
tình nho nhỏ

nhỏ
mãi trong ta

như
chum hạ hoa

 

buồn
ơi, đốt thuốc

lần
trang sách nhòa

này
những đóa hoa

ép
từ hạ cũ

 

tưởng
em tóc rủ

trong
dòng mưa sa

 

2.

nhà
anh đầu suối

nhà
em cuối dòng

suối
có một lòng

sao
tình đôi ngả

 

kể
từ mùa hạ

tê
tái ve sầu

đêm
thắp đèn dầu

chúng
mình ngồi học

 

giờ
anh đi đâu

chòng
đèn em khóc

 

(Trích
thi tập Ngày Xưa Người Tình, cơ sở Văn Chương xuất bản tại Sài Gòn 1974)