CHIỀU TÍM. MỘT BÔNG TRĂNG

Sao
Khuê

 

Đan Thọ. Đinh Hùng.

Và nhạc phẩm Chiều Tím

 

Chiều
tím. một bông trăng… Tôi
viết câu này đã lâu lắm. Không nhớ trong bài thơ nào. Nay nghe lại Chiều Tím,
nhạc Đan Thọ, thơ Đinh Hùng, bỗng một không gian lãng đãng hiện về cùng tiếng vĩ
cầm. Ôi, nay Đan Thọ đã ra đi, tiếng vĩ cầm đã lặng. Ông qua đời ngày 4 tháng
Chín năm 2023, thành phố Houston, Texas, hưởng đại thọ 99 tuổi.

Đan
Thọ ra đi để lại nhiều tác phẩm giá trị, trong đó có bài Chiều Tím với ca từ của
Đinh Hùng.

“Chiều
Tím,” có thể được xem là một trong những nhạc phẩm đặc sắc nhất của nền tân nhạc
Việt Nam. Theo trang Wikipedia, nhạc phẩm này được danh ca Anh Ngọc hát lần đầu
tiên trên đài phát thanh. Sau đó được nhiều ca sĩ khác trình diễn như Lệ Thu,
Khánh Ly, Hồng Nhung, Khánh Hà, Ý Lan, Tuấn Ngọc…”

 

Xin
nghe Kalynh Ngô thuật lại:

Vào
một ngày của thập niên 1960, khi đang ngồi uống cà phê ở quán La Pagode góc đường
Tự Do (cũ), nhạc sĩ Đan Thọ đưa một bản nhạc ông vừa sáng tác, nhưng chưa đặt lời
cho hai nhà thơ Đinh Hùng và Thanh Nam. Sau khi xem, thi sĩ Đinh Hùng nói: “Moi
(tôi) biết chơi mandoline, để moi viết lời ca cho.” Khi Đinh Hùng hoàn thành lời
nhạc, ba người gặp lại nhau. Nhà thơ Thanh Nam đề nghị đặt tên ca khúc là Chiều
Tím.

Câu
chuyện này được nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn kể lại trong cuốn Bông Hồng Tạ
Ơn.

Chiều
Tím là một trong 10 nhạc phẩm nhạc sĩ Đan Thọ để lại cho cuộc đời, cũng là ca
khúc đầu tiên ông sáng tác từ khi vào Sài Gòn năm 1956. Kể từ ấy, bản nhạc du
dương, kết hợp cùng ca từ sang trọng, nhẹ nhàng đậm chất thơ, đã đi cùng năm
tháng, qua tiếng hát của ca sĩ thuộc nhiều thế hệ, từ trong nước đến hải ngoại.

 

Đây
mời anh chị đọc lại ca từ mà như thơ Đinh Hùng viết cho Chiều Tím:

 

Chiều
tím chiều nhớ thương ai, người em tóc dài

Sầu
trên phím đàn, tình vương không gian,

Mây
bay quan san, có hay?

 

Đàn
nhớ từng cánh hoa bay, vầng trăng viễn hoài

Màu
xanh ước thề, dòng sông trôi đi

Lúc
chia tay còn nhớ chăng?

 

Ai
nhớ mắt xanh năm nào

Chiều
thu soi bóng, nắng chưa phai màu

Kề
hai mái đầu nhìn mây tím nhớ nhau

 

Chiều
tím chiều nhớ thương ai, còn thương nhớ hoài

Đàn
ơi nhắn giùm người đi phương nao

Nếp
chinh bào biếc ánh sao

…

 

Từ
đấy đàn nhớ thanh âm chùng dây vỹ cầm

Người
xa vắng rồi chiều sang em ơi!

Thương
ai hoa rơi lá rơi

 

Người
ấy lòng hướng trăng sao, hồn say chiến bào

Tình
trong phiến đàn mùi hương chưa phai

Ý
giao hoan người nhớ chăng?

 

Mây
gió bốn phương giăng hàng

Mùa
thu thêu áo nét hoa mơ màng

Và
em với chàng kề vai áo vấn vương

 

Chiều
hỡi! Đàn nhớ mong nhau, tình thương bắc cầu

Người
đi hướng nào? Tìm trong chiêm bao

Tóc
bay dài, gió viễn khơi

 

Chiều
tím. một bông trăng. Thiết tưởng hình ảnh gợi cảm này xứng đáng để tưởng niệm nhạc sĩ Đan Thọ
và cả nhà thơ Đinh Hùng.

SK

(Tổng
Hợp)