TRANH. TIẾNG NÓI CUỐI CÙNG


Chiều Giang
 
                                                                                

Tranh Nghiêu Đề
 
 
                                                                                 “Ta chôn chồng ta
                                                                                 Một lần.
                                                                                 Duy nhất.
                                                                                Ở giữa rừng gai không hoa trái mọc
                                                                                Đất. Đá.
                                                                                Rực cháy những lửa điêu tàn
                                                                                Ta đứng giữa trời
                                                                                Lặng thinh.
                                                                               Không khóc. “   [ LCG]
                                                                                                                                     

Làm
thế nào để giải nghĩa về cái chết? Những điều nằm bên ngoài tất
cả mọi sự hiểu biết của nhân gian, nhưng lại nằm bên trong những bí
ẩn muôn đời của vị Thượng Đế ở mãi trên trời cao kia.
Lại
càng không thể bàn tán gì, khi cơn đau ốm, bịnh hoạn đó đang không
phải là của chính mình.
Tôi,
một kẻ đứng bên ngoài sự lâm chung.
 
Sau
khi được vị Bác Sĩ trưởng khoa phân tích, giải thích chi tiết về
những điều không còn gì có thể cứu vãn với căn bịnh ngặt nghèo cùa
chồng.Tôi mang cảm xúc của một cô gái bé nhỏ, biết trước mình sẽ
trơ vơ, sợ hãi nằm im dưới đáy sông chờ chết.
Tôi
đang ngộp thở, tôi mới là người sắp chết, tôi đang vẫy vùng trong
tuyệt vọng, tôi không biết bơi...
Anh
vẫn ngồi ngoài phòng đợi với niềm tin rằng, đây chỉ là căn bịnh đơn
giản, mọi thứ rồi sẽ qua đi, sẽ chỉ như cảm cúm thường tình.
Thẳng
lưng vào thành ghế, tôi thở, nhịp thở hụt hơi nhưng vội vã.
 Không khí ở khắp đất cùng trời, đã
chẳng ai thèm quan tâm, nhớ đến. Nhưng khi đụng tới chút hơi hướm của
nỗi chết, chúng ta thở rất vội vàng. Chúng ta sợ không khí sắp cạn,
sợ nó sẽ hết…
Rất
nhanh, tôi xếp đặt những lời nói dối. Làm sao tôi dám nói ra sự thật
kinh hoàng như vị Bác Sĩ vừa nói với tôi bằng cái giọng lạnh lẽo của
thuốc men và kim chích kia?
 
Anh
cười rất tươi khi thấy tôi, nhưng sao mắt tôi nhìn ra nhiều ai oán? Bây
giờ tôi mới hiểu ra sự tài tình của các họa sĩ, khi diễn đạt qua
mầu sắc: Những môi cười bi thảm, méo mó giữa khổ đau trùng trùng,
hoặc sự sợ hãi triền miên, nhãn tiền của nỗi chết. Những nụ cười
trầm luân thoát ra khỏi niềm vui mê dại, đụng chạm tới sự bàng hoàng
của một chấm hết không ngờ.
Và
tôi cũng đang ráng cười, cười như thật. Nói huyên thuyên với anh về một
chứng bịnh bình thường, chẳng có gì phải lo lắng, quan tâm.
Nếu
chỉ cần nói dối mà đối phó được với những tai ương, hoạn nạn, thì
tôi đang là kẻ nói dối rất chuyên nghiệp. Đời sống, có phải đôi khi
chúng ta cần đãi đằng, an ủi nhau, dù chỉ bằng những lời dối trá,
chẳng cần gì đến sự chân thật chết người, những chân thật chất chứa
đầy muộn phiền, đớn đau và bi thảm.
 
Anh
muốn vui bằng một bữa ăn tối ngoài trời, như hét ra niềm tri ân cùng
thế giới. Lòng tôi dù tê tái, hoang mang, vẫn nồng nàn với rất nhiều
ly rượu đỏ, cười vui chan hoà cùng chút nắng chiều hắt lên khuôn mặt
anh sáng rỡ niềm hy vọng, chứ không thể là những tăm tối, u hoài của
một nỗi chết.
Chúng
tôi ngồi trong đêm, với mịt mù không lối thoát của tương lai, nhưng anh
chẳng hề biết. Tôi bỗng thấy quí từng giây từng phút khi ngồi bên
anh, những điều tôi đã phí phạm, vung vãi một cách hào sảng trong suốt
bao năm dài... Lòng tôi nhủ thầm sẽ không còn bao giờ nữa. Vậy mà sao
tôi cười, tôi nói và tôi giả ngây ngô?
 
Trên
đường về qua nhiều Freeway vào phố. Tôi dừng xe lại ở đèn xanh, vượt
qua hết mọi đèn đỏ… Với tâm trạng náo loạn, tôi lái xe như điên khiến
anh hoảng hốt. Tự trấn an mình, run run tôi hát. Hát miên man bài anh
thích nhất: “Chiều về trên sông” .
“Sông”,
trước hiên nhà xưa của chúng tôi. Dòng nước trôi theo cùng với những
hạnh phúc, gian nan và khốn khó… Sông hiền hòa êm ái, nhưng chẳng
phải đã không có những chìm nổi, lao đao, và nhiều sóng dữ.
 
“...Hãy
cất tiếng ca cho đời thêm buồn
Hãy
cất tiếng ca
Cho
lòng thôi khô héo…
Chiều
buông,
Trên
dòng sông cuốn mau
Thương
đời, thương lẫn nhau…
Trong
chiều
Về
đâu?
 Bọt bèo tuôn khắp nơi…”
[Phạm
Duy]
 
Đường
về nhà mà tôi quanh co lạc lối. Lan man tôi rẽ trái, rẽ phải cho đến
khi cầm trong tay tấm giấy phạt của cảnh sát, tôi mới biết rằng mình
đã đi lạc rất xa.
Tôi
muốn mau về nhà.
Tôi
muốn nhìn lại từng góc, từng xó, mỗi góc vuông trong căn nhà mà mới
sáng nay thôi, vẫn ôm ấp nhiều niềm vui và hy vọng. Tôi thèm tìm ra
những khác lạ nào đã thay hình đổi dạng, những bàn ghế, chiếu chăn…
Hay chỉ có mình tôi đang nhìn ra một đổi thay lớn lao, đầy sợ hãi?
 
Khóc
giấu.
Câu
nói như thơ, đã chẳng “thơ” chút nào những lần tôi dấm dúi khóc.
Khóc
ngoài đường, khóc khi lái xe và khóc cả lúc một mình ngồi với cafe
nơi quán nhỏ.
Nhưng
chỉ sau vài tháng, Bác Sĩ đã không để chút bình yên cho chúng tôi.
Mọi thứ giấu diếm đã được tung ra, như ngọn lửa thiêu đốt trên mặt
mũi tôi cười gượng gạo. Riêng anh. Im lặng.
Chúng
ta im lặng khi giận dữ, lúc chán nản, hay ngay khi ngời ngời, chói
lòa cùng hạnh phúc. Nhưng trước niềm tuyệt vọng này, sự im lặng đang ẩn
chứa những gì?
Suốt
những năm dài tuổi nhỏ, rồi thơ mộng tuổi thiếu nữ, khi lập gia
đình... Tôi may mắn với nhiều hân hoan của đời ban phát. Cũng chẳng
có nghĩa tôi đã thờ ơ được với những đớn đau. Nhưng trong sự im lặng
này của anh, im lặng mà như đã nói nhiều hơn những điều cần
nói.
  Cái âm thanh của “không nói gì
hết”, khi đối diện với điều tận diệt trước mắt, đã làm tôi chới
với, đã làm tôi hãi sợ…
 
 
Lặng
lẽ, anh sắp xếp lại những cọ vẽ, sơn dầu. Tôi ngồi im nhìn như quan
sát một tử tội, đang xếp muỗng nĩa cho ngay ngắn trước bữa ăn cuối
cùng.

phải khi luyến tiếc một cõi đời, Anh có ý trở lại từ những bắt đầu?
Anh
muốn vẽ.
Từ
ngày rất nhỏ, Anh dùng đũa vót nhọn, vẽ muôn hình trên những tàu lá chuối mướt
xanh. Khi mê man cùng màu sắc, khó khăn lắm Anh mới đủ tiền mua được tấm
canvas. Vậy mà khi nhận được giải Hội Họa Quốc Gia 1961 cùng với anh Nguyễn
Trung và Cù Nguyễn, Anh đã chân tình đưa tấm huy chương đó tặng người bạn vừa rời
bỏ Huế, sống lang bạt ở Sài Gòn. Chỉ để Bạn bán đi, đổi lấy những bữa ăn và những
ly nước mía ở Quán Cơm Xã Hội…Anh trao niềm vinh dự cho Bạn, cái vinh dự mà Anh
cho là bọt bèo, phù phiếm.
Bây
giờ Anh thèm vẽ, vẽ bức tranh cuối cùng. Anh muốn nhận chân ra đời sống qua từng
hơi thở. Dù có đang thoi thóp, tàn hơi, Anh cố thở những hơi dài, đứt quãng…
Hơi
Thở. Phải chăng mới là tấm Huy Chương miên viễn của đời người?
 
Sơn
dầu, một mùi hương gay gắt nồng, mà tôi đã thở cùng trong những năm
dài chung sống.
Với
tôi, nó như một biểu hiện của sự thủy chung, lòng yêu mến và những
gắn bó không rời.
Suốt
bao năm dài, anh hay dùng những màu âm u, lạnh lẽo, những màu tái
ngắt, lạnh tanh. Bức tranh cuối cùng anh dùng màu hoàng kim, rực rỡ
và ấm áp.
 
Sự
im lặng của anh đang dàn trải trong tranh...
Nhưng
xô dạt trong tĩnh lặng, tôi nghe ra những âm thanh ầm ỹ, đầy cuồng nộ.

Tôi
nghe ra hết những đắng cay, nghiệt ngã, những buồn phiền, điên đảo
của đời người... Buồn hơn thế, tôi nghe ra trong tranh lời nỉ non, van
vỉ của một níu kéo, trì hoãn thảm thương...
Và
qua nét cọ, sắc như những vết dao. Vết dao chém dọc, chém ngang, chém
quyết liệt, kinh hoàng trên mặt của nỗi chết…
 
Bức
tranh đã không được hoàn tất.
Anh
buông rơi những cây cọ, những tuýp màu, và mùi dầu sơn vương vãi…
Suốt
bao năm dài, tôi đã không thu vén dọn dẹp. Tất cả còn nguyên đó như có
thêm bức “Tĩnh Vật” trong căn phòng tối tăm.
Căn
phòng không bao giờ cần có đèn thắp sáng.
 

CHIỀU GIANG
[
Tưởng niệm 25 năm Nghiêu Đề 1998-2023]
 




































































































































































Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Đánh giá dịch vụ nâng cao DR chất lượng, cam kết hiệu quả tại TPHCM

PHẦN III: CẢM NHẬN NHÂN ĐỌC KÝ ỨC CỦA LOÀI BÒ SÁT CỦA NHÀ VĂN TRỊNH Y THƯ

NHỮNG ĐOẠN TÌNH RỜI NGŨ NGÔN